Шоҳзода дар ниқоби гадо

Миллионеру миллиардерҳоро ҳар кас ба таври худ тасаввур мекунад. Яке миллионер гуфта шахсеро дар назар дорад, ки чанд корхона дорад, дар тасаввури дигарӣ марди шиму костюми қиматбаҳо пӯшидае, ки бо мошини рангоранги хориҷӣ мегардад, миллиардер асту саввумӣ соҳибони қасру кушкҳои зеборо сарватманд мешуморад. Миллиардери машҳури амрикоӣ Чак Фини ба образи миллиардер ҳеҷ мувофиқат намекунад, зеро ин марди сарватманд дар суратҳисоби бонкиаш 7,5 миллиард доллар дошта бошад ҳам, дар хонаи иҷора зиндагӣ мекунад...

Миллиардери бе мошин

Чак Фини шояд дар саросари ҷаҳон ягона миллиардере бошад, ки мошини шахсӣ надорад ва ҳангоми сафар кардан тавассути тайёра танҳо дар эконом- класс парвоз мекунад. Шояд шумо гумон кунед, ки Чак Фини бисёр хасиси мурда аст ва пул сарф кардан намехоҳад, вале ғалат мекунед...

Ҳотами Тойи асри нав

Фини пулҳояшро дар лоиҳаҳои гуногуни хайриявӣ дар сар то сари ҷаҳон сарф мекунад. Бо шарофати накӯкориаш ин мӯйсафеди 81-сола лақаби “Миллиардери раҳмдилтарини ҷаҳон”-ро гирифтааст.

Фини чӣ хел бой шуд?

Чак Фини пас аз ҷанги Корея барои омӯзиш ба Амрико сафар карда, ихтисоси корманди меҳмонхонаро гирифтааст. Пули таҳсилашро ӯ аз ҳисоби маблағҳое, ки ҳукумат ба афсарони собиқ барои гирифтани маълумоти олӣ ё кушодани тиҷорати хурд медод, пардохт мекард. Дар давраҳои гул-гулшукуфоии Ҷопон Чак Фини дар Фаронса ба тиҷорат оғоз намуда, якбора чанд мағоза кушод. Вай кӯшиш мекард, ки дар мағозаҳояш духтаракони чеҳраи осиёӣ доштаро ба кор гирад. Сайёҳони ҷопонӣ бо дидани фурӯшанда-хонумҳои сиёҳчашму сиёҳабрӯ обу адо шуда, аз мағозаҳои Фини бо майли том сувенир, сигор ва коняк мехариданд...

Ҳамин тавр тиҷорати Чак рӯз то рӯз васеътар гашта, ширкаташ хеле бузург шуд ва дар 27 кишвари дунё филиал кушод. Акнун зери сарварии ин марди кордон беш аз 200 нафар кор мекарданд ва ҳамагӣ аз сардори худ розӣ буданд....

Босифат, зебо ва арзон

Барои ба даст овардани имконияти ба роҳ мондани тиҷорат дар ҷазираи Сейпан соли 1979 Фини бо пули худаш фурудгоҳи замонавӣ сохт, ки дар сохтмони он беш аз 5 миллион доллар сарф шудааст. Ин марди корчаллон ҳамчунин молики силсиламағозаҳои машҳури «Duty Free Shops» мебошад, ки молҳои он ба доираи молҳои аз андози аксизӣ озод ворид мешаванд. Азбаски аз ин молҳо андоз ситонида намешавад, нархи маҳсулоташ назар ба дигар марказҳои савдо ду баробар арзонтар аст. Чак Фини аз ин ҳисоб даромади калон ба даст меорад, вале ӯ мисли дигар миллиардерҳо пулҳояшро дар бонк ва суратҳисобҳои хориҷӣ ҷамъ намекунад.

Гар дасти фитодае бигирӣ, мардӣ

Тамоми даромади софашро ин марди саховатманд дар тӯли 30 соли фаъолияташ ба фонди хайриявии хеш гузаронида, дасти ҳазорон нафар бечораю ятиму афтодаҳоро гирифтааст. Дар давоми 30 сол зиёда аз 6 миллиард долларро ба корҳои хайр сарф намуда, Чак Фини лақаби “Миллиардери саховатмандтарини дунё”-ро гирифт. Ин қадар маблағи ҳангуфтро ҷаноби Фини барои соҳиби маълумоти олӣ гаштани кӯдакони ятим, бачаҳои оилаҳои камбизоат, хонаҳои пиронсолон ва табобати одамони ночору нотавон дар ИМА, Австралия, Ветнам, Африқои ҷанубӣ, Ирландия сарф карда бошад ҳам, ба дараҷае хоксор буд, ки ягон бор дар бораи некиҳои дар ҳаққи фақирон кардааш ба касе лаб намекушод. Ин миллиардери саховатманд аз рӯйи масалӣ “бо дасти ростат, ки додӣ, чунон деҳ, ки дасти чапат нафаҳмад) амал намуда, кӯшиш мекард, ки ҳамеша ба қавле “дар соя” бошад. Бисёр муассисаҳо ҳатто намедонистанд, ки чунин маблағи калонро ба онҳо кӣ ва кай гузаронидааст....

«Forbes» сирри Финиро фош кард

Соли 1998 журнали  «Forbes» дар саҳифаҳояш дар бораи маҷмӯи мағозаҳои «Duty Free Shops» маводҳо нашр карда, ташкилкунанда ва молики он Чак Финиро дар байни ҳама сарватмандони Амрико саховатмандтарин хонд. Танҳо пас аз чоп шудани мақолаи мазкур номи Фини вирди забони хурду калон гашт. Чак он вақт норозиёна гуфта буд: “Акнун мо дар мадди назари ҳамагонем”.

Насиҳати Чак ба сарватмандон

Чак Фини аз он ки миллиардҳо доллар пулро ба камбағалон дода, худаш бе мошин ва бе хона мегардад, ягон зарра пушаймон нест. Ин марди некном рисолат ва маънии зиндагии худро дар некӣ кардан ба одамон мебинад. Фини ҳамеша дар суҳбат бо журналистон як ҷумларо такрор мекунад: Пулҳои худро ҳангоми зинда буданат харҷ кун, то баъди маргат барои мероси ту пайвандонат даст ба гиребон нашаванд!

Дар ҳаққи ин марди дарёдил мардуми одӣ шеърҳои зиёде иншо намудаанд, ки яке аз онҳоро мо пешкаши шумо, хонандагони азиз месозем.

Миллиардери бе миллион,

Аҷаб марди паҳлавон,

Қоматаш бин хамида,

Дилаш аммо бас ҷавон.

Миллиардер бе лимузин,

Куртаҳояш ҳам ғиҷим,

Мехӯрад дар ошхона,

Хӯроки арзон бубин.

Аммо барои атфол

Бубин месозад ҳар сол

Мактабу беморхона,

Ё ки чанд ятимхона.

Дили ин марди доро,

Набошад санги хоро,

Некии ӯ расида,

Ба ҳар гӯшаи дунё.

Ба ҷойи деҳ, маҳ бигир,

Шиори ин марди пир.

Барои ирландӣ Чак,

Камбағал занад чақ-чақ!

Ш. Ниёзова