Тоҳиру Зуҳро
Мо дар оила чор нафар будем, ду духтару ду писар. Падару модарам моро бо нони ҳалоли омўзгорӣ ба воя расонидаву соҳиби маълумоти олӣ, хонаву дар карда, дар сояи меҳри мо давлати пирӣ меронданд.
Апаи калониям ба ҳамкурсаш ба шавҳар баромада, дар яке аз вазоратҳои кишварамон ифои вазифа мекард. Язнаам низ, кори хубу дасти кушод доштанд, мо ўро на язна, балки бародари калонии хеш меҳисобидем. Акаҳоям дар ҳама кору борашон аввал маслиҳати ин инсони наҷибро мегирифтанд. Апаам як фарзанд дошт, писари ягонаи ў дар хориҷи кишвар таҳсил мекард.
Оилаи апаам дар ҳақиқат оилаи намунавӣ буд, зану шавҳар ба ҳам чунон меҳрубон буданд, ки дар ғоибашон мо онҳоро Тоҳиру Зуҳро меномидем. Онҳо соҳиби ҳавливу боғу мошину чанд хона дар биноҳои баландошёна буданду аз чизе танқисӣ намекашиданд. Дар баробари ин, ба хешу табори нодори якдигар дасти мадад дароз мекарданд.
Азбаски апааму язнаам рўзи дароз дар кор буданд, дар хона хизматгор доштанд, аммо рўзҳои истироҳаташонро якҷоя мегузарониданд. Ё ба хонаҳои мо меомаданд, ё моро ба ҳавлияшон даъват менамуданд. Тобистонҳо дар беҳтарин осоишгоҳҳои дохилию хориҷӣ истироҳат мекарданд.
Язнаам тарбиятдидаи хонаи бачаҳо буданду хешу табори зиёд надоштанд, як амаки пир доштанд, ки дар Ӯзбекистон зиндагӣ мекард. Аз ин рў хешу табори асосияш мо будем, падарамро ота ва модарамро оча мегуфт. Апаам зани хушбахте буд…
Насиҳати модар
Язнаам апаамро рў-рўйи даст мегардонд, барояш туҳфаҳои қиматбаҳо харида, ҳаргиз намегуфт, ки ту чӣ қадар маош мегирӣ ва онро куҷо мекунӣ?! Апаам инро донад ҳам, беҳудахарҷ набуд, дар ҳавлисозию хонахарӣ, мошинхарию дигар корҳои умумӣ саҳми худро дошт. Зани покдомане буду ҳамеша ифтихор аз он дошт, ки ҳамсараш аз ў боварӣ дорад.
Хонаи мо дар яке аз ноҳияҳои зебоманзари атрофи пойтахт ҷойгир асту боре апаам ба ман, ки дар ҳамсоягии модарам зиндагӣ мекунам, занг зада, гуфт:
- Зулайхо, фардо ҳамроҳи ҳамкоронам ба хонаи модарам қурутобхўрӣ меравем, илтимос худат рафта, ба келин ёрдам кун.
Акаи калониям дар шаҳр зиндагӣ мекарду акаи хурдиям бошад, дар ҳавлии падарӣ зиндагӣ карда, волидонамро нигоҳубин мекард. Келинамон духтари холаи худамону ба мо хеле ва хеле меҳрубон буд, омадани апаамро шунида, аз пайи омодагӣ шуд.
Бояд бигўям, ки дар сохтмони ҳавлии волидонам низ апаву язнаам саҳм доштанд. Аз ин рў, келин бо ханда гуфт:
- Чаро ба шумо занг мезананд, хонаи худашон, омадан гиранд, як табақ қурутоб садқаи сарашон.
Рўзи дигар апаам бо се дугонааш омада, хўроки нисфирўзӣ хўрда рафтанд. Модарам бо меҳрубонии хосса гуфтанд:
- Шавҳаратро наовардӣ, вай ҳам қурутобро дўст медорад.
Апаам дар ҷавоб гуфт, ки “домодатон намедонад, ки ман ин ҷо омадам”. Модарам маънидорона ба апаам нигариста, гуфт:
- Духтарам, куҷое рафтӣ, аз шавҳарат пурс, ин нописандӣ мешавад. Мо бе иҷозати шавҳар аз хона як қадам берун намемондем…
- Ё тоба, ман дар корам, оча,- бо хандаи зебо посух дод апаам, вале модарам ҷиддӣ илова кард, ки ин корат хуб нест!
Ман он вақт ба насиҳати модарам сарсарӣ муносибат карда будам, сад афсўс…
Фоҷиа
Ман дар яке аз мактабҳои калонтарини ноҳияаамон директор шуда кор мекунам. Як нисфирўзии моҳи май нав хонандаҳои сменаи дуюмро ба синфхонаҳояшон дароварда будем, ки занги телефонам садо дод. Аз он тарафи гўшӣ овози гиряолуди бародарам меомад, ки мегуфт:
- Зулайхоҷон, апаам ба садама гирифтор шудаасту биё, ба духтур равем.
Дав-давон ба ҳукумати ноҳия рафтаму ҳамроҳи бародараму шавҳарам, ки ҳамкор ҳастанд, ба роҳ баромадем. Дар назди дарвозаи беморхона моро бародари калониям пешвоз гирифт, ў маро дидан замон, оби чашмонаш ба рухсораҳояш ҷорӣ шуда, гуфт:
- Апаамро аз даст додем!
Бо як азоб ба беморхона даромадем. Духтурон гуфтанд, ки баъди ду соат метавонем мурдаамонро гирифта барем. Мо дар саҳни беморхона бо чашми гирёну дили ларзон рост меистодем, танҳо ҳамин вақт набудани язнаамро эҳсос карда, аз акаам пурсидам, ки чаро язнаам наметобад. Акаам бадтар гириста, гуфт:
- Апаам ҳамроҳи ҳамкоронаш ба ағбаи Фахробод хочхўрӣ мераванду ба садамма дучор мешаванд, ронанда як дугонааш будааст, ки ба қарибӣ мошин гирифтааст. Ҳама якҷоя ба ҷарӣ парида, ҳалок мешаванд. Язнаам “ў чаро бе иҷозати ман рафтааст?” гўён, ҳатто ба гирифтани ҷасадаш ба Фахробод нарафтааст. Ӯро кормандони ҳифзи ҳуқуқ ба беморхона овардаанд. Рақами телефони маро аз телефони апаам ёфта, занг задаанд…
(Давом дорад)
ЗУЛАЙХО
Таснифи Нисо ХОЛИД
