Витамини Е-ро «витамини зебоӣ ва ҷавонӣ» меноманд, зеро он ба тозагӣ ва шукуфоии пӯст мусоидат мекунад. Ин модда барои саломатии мардону занон хеле муҳим аст, аммо истифодаи беандешонаи он метавонад ба саломатӣ зарар расонад.

Витамини Е аз куҷо меояд?

Витамини Е танҳо аз ғизо ба ҷисм ворид мешавад. Манбаъҳои он зиёданд: равғани растанӣ, тухм, моҳӣ ва маҳсулоти баҳрӣ, сабзавот, авокадо, чормағз, тухми офтобпараст, лӯбиё, донаҳои ҷуворимакка ва гандум. Агар шахс ғизои мутавозин дошта бошад, камбудии ин модда одатан ба вуҷуд намеояд.

Витамини Е дар рӯда ҷаббида шуда, баъдан тавассути хун ба бофтаҳо ва узвҳо паҳн мешавад. Он бештар дар бофтаҳои равғанӣ, ҷигар, мушакҳо ва системаи асаб захира мешавад.

Одатан ин витамин хуб ҷаббида шуда, дар ҷисм ҷамъ мешавад, вале агар ҷаббиши равғанҳо халал ёбад (масалан, ҳангоми бемориҳои рӯда ё парҳезҳои шадид), эҳтимоли камбуди он вуҷуд дорад.

Чаро зиёдаш хатарнок аст?

Шӯҳрати витамини Е ҳамчун воситаи ҷавонкунанда ва неруафзо боис шуд, ки бисёриҳо онро бе маслиҳати духтур истифода баранд. Аммо витамини мазкур равғанҳалкунанда буда, дар бофтаҳо ҷамъ мешавад, бинобар ин миқдори зиёди он ба саломатӣ хатарнок аст.

Аломатҳои истеъмоли аз ҳад зиёд метавонанд инҳо бошанд:

• хориш ва доғҳои аллергӣ;

• коҳиши лахташавии хун;

• бад шудани биноӣ, махсусан шабона;

• паст шудани сатҳи глюкоза дар хун;

• баланд шудани фишори хун;

• дарди шикам, дилбеҳузурӣ, дарунравӣ;

• дарди мушакҳо ва кашишҳо.

Тадқиқоти бузурги олимони амрикоӣ нишон дод, ки истифодаи шакли сунъии витамини Е (алфа-токоферол) метавонад хатари саратони простатаро дар мардон то 20% зиёд кунад. Аммо чунин хавф танҳо ба витамини сунъӣ дахл дорад, манбаъҳои табиии он барои саломатӣ безараранд.

Нишонаҳои норасоии витамини Е:

• заъфи мушакҳо;

• шифоёбии сусти захмҳо;

• хушкшавии пӯст ва мӯй;

• бемориҳои такроршавандаи сироятӣ;

• вайрон шудани қобилияти афзоиши насл.

Ҳеҷ гоҳ бе тавсияи духтур ва натиҷаи таҳлилҳо витамини Е қабул накунед. Барои таъмини ҷисм бо ин витамин аз ғизо истифода баред, на аз дорухона.

Нақши асосии витамини Е

• Ҳимояи ҳуҷайраҳо: ҳамчун антиоксидант аз пиршавӣ ва бемориҳои синнусолӣ муҳофизат мекунад.

• Солимии пӯст: истеҳсоли коллагенро фаъол мекунад, пӯстро аз хушкӣ ва таъсири офтоб муҳофизат мекунад.

• Саломатии дилу рагҳо: ба паст шудани холестерин ва муътадил гаштани фишори хун мусоидат мекунад.

• Саломатии меъда ва рӯда: ба шифо ёфтани захмҳо мусоидат мекунад.

• Пешгирии саратон ва атеросклероз: тибқи баъзе тадқиқотҳо, метавонад рушди ин бемориҳоро боздорад.